Modern bankacılığın temel direği haline gelen ATM (Otomatik Vezne Makinesi) kullanımı, sağladığı kolaylığa rağmen beraberinde ciddi güvenlik risklerini de getiriyor. Sektör uzmanları, kullanıcıların en sık yaptığı ve masum görünen bir hatanın, dolandırıcılar için adeta bir kapı araladığını belirtiyor: İşlem bittikten sonra ‘İptal/Çıkış’ tuşuna basmamak.
Gün geçtikçe karmaşıklaşan dolandırıcılık yöntemleri karşısında, bireysel güvenlik önlemlerinin önemi katlanarak artıyor. Uzmanlar, ATM’lerdeki bu küçük dikkatsizliğin, cihaz hafızasında kalan ya da ekranda açık bekleyen bilgilerin kötü niyetli üçüncü kişilerin erişimine sunulması anlamına geldiğini ifade ediyor. Siber güvenlik analistleri, kart güvenliğini doğrudan tehlikeye atan bu ihmalin bir alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini şiddetle vurguluyor.
Birçok kullanıcı, nakit parayı veya kartı aldıktan sonra işlemi tamamladığını düşünerek hızla cihazın başından ayrılır. Ancak uzmanlara göre, bu aceleci davranış, en büyük güvenlik açıklarından birini oluşturuyor.
Bankacılık Güvenlik Protokolleri Danışmanı olan uzmanlar, bir ATM işlemi bittikten sonra “Çıkış” yapılmadığında sistem belleğinde ve işlem ekranında bazı veri parçalarının kalabildiğini belirtiyor:
“Sistem, kullanıcı tarafından net bir sonlandırma komutu almadığında, son işlem detayı genellikle ekranda veya cihazın geçici belleğinde askıda kalır. Bu durumda, sıradaki kişi ekranda bakiye sorgulama sonucunu, son para çekme miktarını veya en kötü senaryoda, yarım kalmış bir işlem üzerinden ekrana erişim sağlayabilir. Dolandırıcılar, bu anlık dikkatsizliği manipülasyon için kritik bir zaman aralığı olarak kullanır.”
İşlemin manuel olarak sonlandırılması, cihazın oturumu kapatmasını ve tüm geçici verileri silmesini sağlar. Bu, yalnızca işlem detaylarının gizlenmesi değil, aynı zamanda olası bir yazılımsal zafiyetin kötüye kullanılmasını da engeller. Kart, fiş ve nakit paranın tamamen alındığından emin olunduktan sonra dahi, cihazın önünden ayrılmadan önce ‘İptal’ veya ‘Çıkış’ tuşuna basmak, bir güvenlik ritüeli haline gelmelidir.
ATM dolandırıcılığı, artık sadece ‘kartı yutma’ ile sınırlı değil. Dolandırıcılar, teknolojiyi kullanarak kullanıcıların aceleciliğini ve dikkatsizliğini suistimal eden sofistike yöntemler geliştirmiş durumdalar.
1. Skimming ve Shimming (Kart Kopyalama)
Skimming: ATM kart giriş yuvasına yerleştirilen sahte bir aparatla (Skimmer), manyetik şeritteki kart bilgilerinin kopyalanmasıdır.
Shimming: Daha gelişmiş bir yöntem olup, kart yuvasına çok ince, kredi kartı boyutunda bir çip (Shimmer) yerleştirilir. Bu çip, temassız veya çipli işlem sırasında kart verilerini gizlice yakalar.
2. PIN Yakalama Yöntemleri (Gizli Kamera ve Omuz Bakışı)
PIN kodunun ele geçirilmesi, dolandırıcılığın anahtarıdır. Dolandırıcılar, PIN yakalamak için iki ana yolu kullanır:
Gizli Kameralar: ATM’nin üst kısmına, tuş takımına bakan bir noktaya (genellikle kartvizitlik veya broşür tutucu içine) yerleştirilen minyatür kameralar.
Omuz Bakışı (Shoulder Surfing): Kullanıcının hemen arkasından veya yanından, tuşlara basarken PIN kodunu görmeye çalışmak. PIN kodunu girerken diğer el ile tuş takımını tam kapatmak bu riski sıfıra indirir.
3. Sahte Ekranlar ve Aparatlar
Dolandırıcılar, bazen ATM’nin orijinal tuş takımının üzerine sahte tuş takımı yerleştirir veya orijinal ekranın üzerine sahte bir kaplama yerleştirerek kullanıcıların aceleyle bastığı tuşları kaydeder. Kartın sıkışması veya para haznesinin açılmaması gibi durumlar da birer tuzak olabilir; bu durumda yardım teklif eden kişilere kesinlikle güvenilmemelidir.
Uzmanlar, dolandırıcılık riskini minimuma indirmek için her ATM ziyaretinde uygulanması gereken ve mobil okunabilirliği yüksek 8 kritik güvenlik adımını şöyle sıralıyor:
Cihazı Görsel Olarak Kontrol Edin: Kart giriş yuvası, tuş takımı ve ekran çevresi gibi alanlarda gevşek panel, yabancı aparat, kablo veya şüpheli kamera izi var mı? En ufak şüphenizde işlem yapmayın ve bankayı arayın.
PIN Kodu Perdeleme: PIN kodunuzu girerken mutlaka diğer elinizle, cüzdanınızla veya vücudunuzla tuş takımını tamamen kapatın. Bu, gizli kamera ve omuz bakışı riskini yok eder.
Onay Ekranını Okuyun: İşlem ekranındaki onay mesajlarını dikkatlice okuyun. Aceleyle, bilmediğiniz bir işlem için “EVET” veya “ONAYLA” seçeneğine basmayın.
İşlemi Mutlaka Sonlandırın: Para, kart ve fişi aldıktan sonra dahi, cihazın başından ayrılmadan önce “İptal/Çıkış” tuşuna basarak oturumu sonlandırın.
Bildirimleri Aktif Edin: Bankanızdan gelen SMS ve e-posta bildirimlerini aktif hale getirin. Bu sayede hesabınızdaki her hareketten anında haberdar olursunuz ve şüpheli işlemlere anında itiraz edebilirsiniz.
Limitleri Ayarlayın: Günlük nakit çekim ve harcama limitlerinizi ihtiyacınız olan minimum seviyede tutun. Olası bir kart kopyalama durumunda oluşacak kaybı bu yolla sınırlandırabilirsiniz.
Resmi Kanalları Kullanın: Cihazda bir sorun yaşarsanız veya şüpheli bir durum fark ederseniz, cihaz üzerinde yazan ‘Yardım’ numaraları yerine, doğrudan bankanızın resmi müşteri hizmetleri hattını arayın.
Çevresel Farkındalık: İşlem yaparken çevrenizdeki kişilere ve hareketlerine dikkat edin. Kalabalık veya çok ıssız yerlerdeki ATM’leri kullanırken iki kat daha dikkatli olun.
Bu gelişme, halihazırda yüksek enflasyon ve maliyet artışlarıyla mücadele eden tüketiciler için ek bir yük anlamına geliyor. Ancak bu fiyat artışları, sadece tüketicinin cüzdanını değil, aynı zamanda kamu sağlığı ve devletin vergi gelirleri dengesini de yakından ilgilendiriyor. Zam Neden Geliyor? Sigara fiyatlarına yapılan zamlar genellikle iki temel nedene dayanır: 1. Üretim ve Operasyonel Maliyet Artışları: […]
Piyasalar, İsrail’in ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’de ateşkes ve rehine takası planına onay vermesiyle gelen küresel risk iştahındaki artışı fiyatladı. Güvenli liman talebinin azalması, sarı metalde kısa süreli bir geri çekilmeye neden oldu. Ancak analistler, bu geri çekilmenin bir düzeltme olduğunu ve altının orta vadeli pozitif görünümünü destekleyen temel dinamiklerin hâlâ güçlü olduğunu vurguluyor. Altın […]
Milyonlarca SSK ve Bağ-Kur emeklisinin gelirini doğrudan etkileyecek olan Ocak 2026 maaş zammı için kritik virajlardan ilki dönüldü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilerle birlikte, yılın ikinci yarısına ait 3 aylık enflasyon oranı netleşti. Bu veri, emeklilerin maaşlarına yansıyacak zammın ilk somut göstergesi olma özelliğini taşıyor. Analizlerimize göre, emekliler şimdiden %7,50’lik bir zammı garantilemiş […]
Ev veya arsa sahibi olmak isteyen ama bütçesi kısıtlı olan vatandaşlar için harika bir haberimiz var. Devletin kurumu olan Milli Emlak, çok uygun fiyatlara arsa ve tarla satışı başlattı. Ağrı’da neredeyse 5 dönümlük bir tarla sadece 98.000 TL’ye, Konya’da ise bir arsa 104.000 TL’ye yeni sahibini arıyor. Bu fırsatlar, birikimini değerlendirmek isteyen herkes için büyük […]
Nakit ihtiyacı olan vatandaşlar için bankaların sunduğu yüzde 0 faizli kredi fırsatları adeta hayat kurtarıyor. Geleneksel kredilerin yüksek faiz oranları yerine, sıfır faiz imkanları büyük ilgi görüyor. 10 Ekim 2025 tarihi itibarıyla yapılan güncel duyurular incelendiğinde, önde gelen 4 büyük bankanın bu faizsiz destekleri sunduğu belirlendi. Bu kampanyalar sayesinde, yeni müşteriler toplamda 90.000 TL’ye kadar […]
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, ihtiyaç sahibi vatandaşlara yönelik en önemli desteklerden biri olan Evde Bakım Maaşı ödemelerine 2025 yılının son çeyreğinde de kesintisiz devam ediyor. Bakıma muhtaç kişilere evde bakarak büyük bir fedakarlık gösteren aileler, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında toplam 35.106 TL destek alacak. Bakanlık, bu düzenli ödemelerle, bakıma muhtaç bireylerin ev ortamından […]