Asgari ücretlilere tazminat imkanı: İstifa edilse bile tazminat ödeniyor!

2025 Yılında Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanıyor? Rakamlar Ne Anlatıyor?

Kıdem tazminatının temel mantığı oldukça nettir: Bir işçinin, aynı işverene bağlı olarak çalıştığı her tam yıl için, 30 günlük giydirilmiş brüt ücreti tutarında tazminat ödenmesidir. “Giydirilmiş brüt ücret,” çalışanın brüt maaşına ek olarak, düzenli olarak sağlanan yol, yemek, prim, ikramiye gibi yan hakların aylık ortalamasının eklenmesiyle bulunur.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli unsur **”Kıdem Tazminatı Tavanı”**dır. Devlet, her altı ayda bir memur maaş katsayısına göre bu tavana bir üst limit belirler. Çalışanın maaşı ne kadar yüksek olursa olsun, her bir hizmet yılı için alabileceği tazminat bu tavanı aşamaz.

2025 Güncel Verileriyle Örnek Hesaplama:

2025 yılı ikinci yarısı için öngörülen kıdem tazminatı tavanının yaklaşık 50.000 TL seviyelerinde olacağı tahmin ediliyor. Bu durumda bir hesaplama yapalım:

Çalışan: Ahmet Bey

Hizmet Süresi: 15 Yıl

Giydirilmiş Brüt Ücreti: 55.000 TL

Hesaplama: Ahmet Bey’in brüt ücreti, 2025 tavanı olan 50.000 TL’yi aştığı için, hesaplama tavan ücret üzerinden yapılır.

Alacağı Kıdem Tazminatı: 15 Yıl x 50.000 TL (Tavan) = 750.000 TL (Damga vergisi kesintisi hariç)

Eğer Ahmet Bey’in giydirilmiş brüt ücreti 40.000 TL olsaydı, hesaplama kendi maaşı üzerinden yapılacak ve 15 Yıl x 40.000 TL = 600.000 TL tazminat alacaktı.

İş Hukuku Uzmanı Av. Selin Kurtuluş Uyarıyor: “Haklı Olmak Yetmez, İspat Şart!”

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz 20 yıllık İş Hukuku Avukatı Selin Kurtuluş, çalışanların haklarını ararken dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor:

“Kıdem tazminatı, çalışanın anayasal bir hakkıdır ve işverenin insafına bırakılamaz. Ancak kanun, bu hakkın kullanımını belirli şartlara bağlamıştır. Özellikle ‘haklı nedenle fesih’ durumlarında, yani maaşın ödenmemesi, mobbing veya sosyal hakların eksik yatırılması gibi durumlarda, ispat yükümlülüğü çalışanın üzerindedir. Çalışan, maaşının geç yattığını banka dekontlarıyla, mobbingi yazışmalar veya tanıklarla, eksik primi ise SGK hizmet dökümüyle belgelemelidir. Haklarını aramadan önce mutlaka bir noter kanalıyla işverene ihtarname çekmek, hukuki süreci çok daha sağlam bir zemine oturtur. Unutmayın, haklı olmak kadar, haklılığını yasal olarak kanıtlayabilmek de önemlidir.”

“İstifa Ediyorum Ama Tazminatımı da Alıyorum!” İşte O Özel Durumlar

Genel kanının aksine, kendi isteğiyle işten ayrılan (istifa eden) çalışanlar da belirli koşullarda kıdem tazminatına hak kazanabilir. İşte o istisnai ve hayat kurtaran durumlar:

Kadın Çalışanlar İçin Evlilik: Kadın çalışanlar, resmi nikah tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılmaları durumunda, başka hiçbir gerekçe göstermeksizin kıdem tazminatlarını talep edebilirler.

Erkek Çalışanlar İçin Askerlik: Zorunlu askerlik görevi nedeniyle iş sözleşmesini fesheden erkek çalışanlar, kıdem tazminatlarını alarak askere gidebilirler.

Emeklilik Hakkı: Emeklilik için gerekli olan prim gün sayısı ve sigortalılık süresini tamamlayarak yaş dışındaki şartları yerine getirenler, “emeklilik” gerekçesiyle işten ayrılıp tazminatlarını alabilirler.

En Çok Merak Edilen: Emeklilik Yaşını Beklemeden Tazminat Nasıl Alınır?

Bu, milyonlarca çalışanın en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle gündeme gelen bu hak, aslında uzun yıllardır mevcut. Bir çalışan;

8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi varsa: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü doldurduğunda,

8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi varsa: 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim gününü veya sigortalılık süresi şartı olmaksızın 7000 prim gününü doldurduğunda emeklilik için gereken yaş şartını beklemeden, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alacağı “Kıdem Tazminatı Alabilir” yazısını işverenine ibraz ederek işten ayrılabilir ve tazminatını alabilir. Bu, çalışanın başka bir işte çalışmasına engel olmayan, kazanılmış çok önemli bir haktır.

“Artık Dayanamıyorum!” Dedirten Haklı Fesih Nedenleri

Bazen iş koşulları çekilmez hale gelebilir. Kanun, bu durumlarda çalışanı koruyarak, iş sözleşmesini derhal feshetme ve kıdem tazminatını alma hakkı tanır. İşte o nedenlerden bazıları:

Maaş ve Ücret Sorunları: Maaşların kanunda belirtilen süreler içinde veya sürekli olarak geç ödenmesi, primlerin veya ikramiyelerin eksik yatırılması.

Eksik SGK Primi: İşverenin, çalışanın maaşını SGK’ya gerçek ücreti üzerinden değil de asgari ücret gibi daha düşük bir seviyeden bildirmesi.

Mobbing ve Kötü Muamele: İşverenin veya diğer çalışanların sistematik olarak psikolojik baskı uygulaması, hakaret etmesi.

İş Sağlığı ve Güvenliği: İşyerinde hayati tehlike oluşturan önlemlerin alınmaması.

Yasal Hakların Kullandırılmaması: Yıllık izinlerin tam olarak kullandırılmaması, resmi tatillerde zorla çalıştırılması ve karşılığının ödenmemesi.

KAYNAK SOURCE: HABER MERKEZİ